Evolutie van een wespennest: zal jouw nest groter worden?

De evolutie van een wespennest is een onderwerp dat belangrijk kan zijn als het nest zich in de buurt van een woning bevindt. Wat zijn de maximale afmetingen van een wespennest? En kan het oneindig groeien? Het antwoord is ja. Nu ja, min of meer.

In dit artikel ontdek je wat je mag verwachten van de evolutie van een wespennest.

De stadia van de bouw van een wespennest

Zoals de meeste levende wezens weerspiegelen wespennesten de levenscyclus van hun bewoners. Om te begrijpen hoe wespen hun nesten bouwen, is het belangrijk om meer te weten over de manier waarop ze hun activiteitsperiode beleven.

De koningin begint een nest te bouwen

Tijdens de winter sterven alle wespen, met uitzondering van vruchtbare vrouwelijke wespen die voorbestemd zijn om koningin te worden. Deze exemplaren verstoppen zich op discrete plaatsen, zoals onder de schors van bomen of in de spleten van gebouwen. Wanneer de lente aanbreekt, komen deze koninginnen opnieuw tevoorschijn en gaan ze op zoek naar geschikte nestplaatsen.

De meeste sociale wespen zijn niet bijzonder kieskeurig als het gaat om het vinden van een plek om zich te vestigen en hun nieuwe huis te bouwen. Het enige wat ze nodig hebben, is een droge, veilige en stevige plek die een nest kan ondersteunen. Wespen kunnen zich zo goed als overal vestigen; sommige soorten geven de voorkeur aan holle bomen, rotsspleten of door de mens gemaakte structuren, terwijl anderen liever ondergrondse nesten bouwen.

Het bouwproces begint zodra een wespenkoningin uit haar winterslaap komt en op zoek gaat naar een plek waar ze zich thuis kan voelen. Vervolgens begint ze een nest te bouwen met een mix van hout en speeksel, een kneedbare pasta die makkelijk in vorm gebracht kan worden. In het nest legt de koningin eitjes in holle ruimtes, zogenaamde cellen, die ze zelf creëert.

Werksters bouwen de rest van het nest

De eitjes komen uit en groeien uit tot de eerste werkwespen. Wanneer ze volwassen zijn, nemen de nieuwe werksters de verantwoordelijkheid op zich om de nodige materialen te zoeken en het nest te bouwen. Zodra de werksters geboren zijn, legt de koningin zich erbij neer om voor de rest van haar leven eitjes te leggen.

Het zijn de werksters en hun werk die een belangrijk deel van de evolutie van een wespennest zullen bepalen, hoewel de koningin verantwoordelijk blijft voor het leggen van eitjes.

De evolutie van de grootte van een nest doorheen de tijd

Zodra de koningin klaar is met de bouw van haar nest, legt ze voor de rest van haar leven eitjes. In één enkel seizoen kan ze tot 3000 eitjes leggen die uitgroeien tot werksters.

Er is meestal maar één koningin per nest. Hoewel het zeer zeldzaam is, kan een kolonie ook meer dan twee koninginnen hebben, die dan tweemaal zo veel deelnemen aan het eilegproces. Dit resulteert natuurlijk in een veel groter aantal werksters.

Redenen voor de uitbreiding van een wespennest

Of er nu één of meerdere wespen in een nest zitten, het aantal eitjes dat door de koningin wordt gelegd, is erg belangrijk. Eenmaal uit het ei, hebben de werksters natuurlijk voldoende ruimte nodig om op te groeien en te leven.

Aangezien wespen architecten zijn die hun nesten voortdurend verbeteren om plaats te bieden aan het toenemende aantal insecten in de kolonie, zal het nest de neiging hebben steeds groter te worden.

Er bestaat echter niet slechts één soort wespennest. De nesten van sommige soorten zijn groot en gedetailleerd, terwijl andere klein en compact zijn. Maar elke soort bouwt nesten die perfect zijn aangepast aan de behoeften en de grootte van de kolonie, en zal altijd proberen het geheel verder uit te breiden.

De rol van werksters bij de evolutie van het wespennest

Werkwespen zijn meestal verdeeld in verschillende groepen. Sommige van deze groepen zorgen voor de bescherming van de kolonie tegen externe vijanden, terwijl anderen eropuit trekken om voedsel te halen voor de leden van de kolonie.

De groep die ons het meest interesseert, is degene die zorgt voor de bouw en uitbreiding van het nest. Gedurende de lente en de zomer blijven zij het wespennest uitbreiden in verhouding tot het aantal eitjes dat door de koningin is gelegd, totdat het bepaalde limieten bereikt.

Het einde van de evolutie van een wespennest

Deze limieten resulteren meestal in de vermindering van het aantal werkwespen dat het nest moet uitbouwen. De groei van het nest komt dus ten einde.

De redenen achter deze vermindering van de bouw zijn meestal klimatologisch, inclusief de komst van de herfst. Een andere reden is de mogelijkheid dat de koningin niet langer in staat is om eitjes te leggen, en dus ook niet om werksters te produceren die het nest verder kunnen uitbreiden.

Tot slot kan het gebeuren dat de werksters, ondanks hun aantal, niet voldoende geschikt materiaal vinden om het nest verder uit te breiden.

Gigantische wespennesten

Er bestaan ook reusachtige wespennesten die groter kunnen worden dan een volwassen persoon. Deze zijn echter uiterst zeldzaam. Een dergelijk nest is alleen mogelijk onder bepaalde omstandigheden: een geschikt klimaat, een ruime beschikbaarheid van grondstoffen, één of meer zeer gezonde koninginnen die voortdurend eitjes leggen en/of geen ongediertebestrijding in de omgeving.

Volgens het Guiness Book of Records werd het grootste wespennest ooit geregistreerd in april 1963 gevonden op een boerderij in Waimaukau, Nieuw-Zeeland. Het was maar liefst 3,7 m lang, 1,75 m in diameter en ongeveer 5,5 m in omtrek! Het werd waarschijnlijk gebouwd door Duitse wespen (vespula germanica.)

Het spreekt voor zich dat gigantische wespennesten uiterst gevaarlijk zijn. Een nest van deze omvang kan honderdduizenden wespen huisvesten, klaar om elke mogelijke vijand aan te vallen. Als je het alleen te lijf zou gaan, zonder de juiste uitrusting en voorzorgsmaatregelen, zou dat waarschijnlijk je dood betekenen.

Als je ooit een reuzenest tegenkomt, of zelfs een van ongewone grootte, probeer het dan zeker niet alleen te behandelen. Je kunt je ontdekking echter melden aan de relevante autoriteiten, zoals boswachters, die op hun beurt ongediertebestrijders zullen inschakelen om de nodige maatregelen te nemen.

Conclusie

Wespennesten groeien totdat een hulpbron die nodig is voor hun bouw opraakt, of totdat de herfst het einde van het seizoen inluidt.

Gigantische wespennesten komen niet vaak voor, maar het is natuurlijk wel mogelijk dat een wespennest tegen het einde van de zomer een indrukwekkende omvang bereikt. Als je thuis of in de natuur een groot nest tegenkomt, blijf dan op afstand en meld het onmiddellijk aan mensen of bedrijven met de nodige ervaring.

Neem vandaag nog contact op met onze teams om je overal in België te helpen bij het verwijderen van je wespennesten!